[...] Οι νεολιθικές, πρωτοελλαδικές και μεσοελλαδικές εγκαταστάσεις γύρω από τον κόλπο και την ευρύτερη περιοχή της Πύλου, το ανάκτορο του Νέστορος στον Επάνω Εγκλιανό, οι θολωτοί μυκηναϊκοί τάφοι τριγύρω του, η μυκηναϊκή νεκρόπολη με τους θαλαμοειδείς τάφους στα Βολιμίδια της Χώρας Τριφυλίας με κατάλοιπα της ελληνιστικής εποχής και των χρόνων της ρωμαιοκρατίας, ο τάφος του Θρασυμήδη στη Βοϊδοκοιλιά, οι ελληνιστικοί τάφοι και οι τάφοι της ρωμαιοκρατίας στο Διβάρι, το παλαιοχριστιανικό κοιμητήριο του Αγίου Ονουφρίου στη Μεθώνη, το Παλιόκαστρο, το Νιόκαστρο, τα φρούρια της Κορώνης και της Μεθώνης, τα μεσαιωνικά υδραγωγεία της Πύλου, ο Αγιολέος στην Παληομοθώνη μαρτυρούν τη διαχρονική δυναμική της γεωπολιτικής ενότητας της νοτιοδυτικής Μεσσηνίας.
Οριοθετημένη στα βόρεια από την οροσειρά του Αιγάλεω, η νοτιοδυτική άκρη της Πελοποννήσου συγκεντρώνει τόσο πολλά και σπουδαία ιστορικά γεγονότα τοπικής και ευρωπαϊκής σημασίας, ώστε θα μπορούσε να ειπωθεί ότι στην περιοχή αυτή διαδραματίστηκε σημαντικό μέρος της ιστορίας της Ελλάδας.
Στο "Πύλος - Πυλία" περιγράφονται τα κυριότερα μνημεία και αναφέρονται τα σημαντικά ιστορικά γεγονότα ως αποτελέσματα του γενικότερου γίγνεσθαι, με προσπάθεια, στο μέτρο του δυνατού, να αποφευχθεί ο αποσπασματικός χαρακτήρας της παράθεσης συμβάντων. [...]
(από τον πρόλογο του βιβλίου)
