Η δολοφονία του Καποδίστρια παραμένει μία ανοιχτή πληγή στο σώμα της ιστορίας του νέου ελληνικού κράτους, παρά το γεγονός ότι έχουν περάσει δύο περίπου αιώνες από τη στιγμή που έγινε. Οι ερμηνείες πολλές, οι θεωρίες συνωμοσίας ακόμη περισσότερες, ακόμη και για ένα γεγονός που θα έπρεπε να από καιρό να προβληματίσει το σύγχρονο Έλληνα στην πορεία προς το ορόσημο των 200 χρόνων από την ελληνική εθνεγερσία του 1821.
Το "Σημείωμα για τη δολοφονία του Καποδίστρια", είναι η μαρτυρία ενός αυτόπτη μάρτυρα, αφοσιωμένου φίλου και υπασπιστή του κυβερνήτη, ενός Ρώσου φιλέλληνα που βρέθηκε στη δίνη της ελληνικής ιστορίας και, μετά από λίγα χρόνια, κατέγραψε αυτά που βίωσε εκείνη την σκληρή για τον ελληνισμό ημέρα.
Ο Αλεξέι Ράικο, γιος του Νικολάι Ράικο, κατέγραψε τις αναμνήσεις του πατέρα του και τις παρέδωσε στο σημαντικό, εκείνη την εποχή, ρωσικό περιοδικό Ρωσικό αρχείο και δημοσιεύτηκε το 1866.
Η μαρτυρία του Νικολάι Ράικο, έχει ιδιαίτερη σημασία για την κατανόηση όχι μόνο του γεγονότος καθεαυτού, αλλά και της πολιτικής συγκυρίας της εποχής. Μας βοηθάει να κατανοήσουμε τις πολιτικές ίντριγκες τόσο των Ελλήνων, όσο και των εκπροσώπων των μεγάλων, εγγυητριών δυνάμεων, να δούμε την θανάσιμη πάλη ανάμεσα στο παλιό και το καινούργιο, να κατανοήσουμε το σημαντικό μετέωρο βήμα του εκσυγχρονισμού του νέου ελληνικού κράτους στα πρώτα του βήματα.
Ο συγγραφέας, δεν αρκείται μόνο στην περιγραφή των γεγονότων, αλλά προχωράει και σε αποκαλύψεις για το ρόλο διαφόρων εκ των πρωταγωνιστών, καθώς επίσης και σε αξιολογικές κρίσεις, οι οποίες παρά τον υποκειμενικό τους χαρακτήρας, μας βοηθούν να κατανοήσουμε καλύτερα τόσο την αφήγηση, όσο και τις προσθέσεις του Ράικο.
