"Δεν μ' αρέσουν οι αυτοβιογραφίες. Γι' αυτές, όπως και για τα ημερολόγια, ισχύει εκείνο που έγραψε ο ποιητής Γιάννης Δάλλας στο έξοχο βιβλιαράκι του "Χρονοδείκτες": "Τα περισσότερα απολογίες αζήτητες και άλλα νάρκισσοι: φριχτά επιμύθια, πληχτική διανόηση - τα γνωστά και τα δηλωμένα". Έτσι, διάλεξα μερικά επεισόδια από την μακρά πολιτική μου ζωή μέσα από τα οποία παρουσιάζονται συνθήκες και άνθρωποι, σ' ένα τοπίο που δεν ήταν πάντα το χειρότερο δυνατό, που διαβάζοντάς τα χαμογελώ. όπως ελπίζω να χαμογελάσεις και συ, αναγνώστη", γράφει ο Λεωνίδας Κύρκος στην πρώτη σελίδα των "Στιγμών".
Και ο αναγνώστης, πράγματι, χαμογελά, άλλοτε ανάλαφρα κι άλλοτε πικρά, καθώς οι μικρές, θραυσματικές σχεδόν, ιστορίες του βιβλίου συμπυκνώνουν στιγμές μοναδικής ζωντάνιας, στιγμές όχι πομπώδεις αλλά αληθινές: στο Πανεπιστήμιο Αθηνών τα χρόνια της Κατοχής και της Αντίστασης, στα κελιά των μελλοθανάτων του Εμφυλίου, στην "κόκκινη Κίνα" του Μάο το 1959, στα βουλευτικά έδρανα από το 1961 ως το 1967, στις φυλακές της Χούντας, παρέα με τα "Επιφάνια" του Μίκη Θεοδωράκη και τον Φιντέλιο του Μπετόβεν. Και μετά, στα χρόνια της μεταπολίτευσης: οι απόηχοι της διάσπασης, το σεμινάριο για τον ευρωκομμουνισμό στο Wilton Park με τους Βρετανούς τζέντλεμεν να τραγουδάνε ενθουσιωδώς τη Διεθνή, η ιστορική ομιλία του στη Βουλή για τη δολοφονία των Κουμή - Κανελλοπούλου κατά την πορεία του Πολυτεχνείου το 1980, η γνωριμία με τον Μάνο Χατζιδάκι, τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και τον Χαρίλαο Φλωράκη, η άνοδος και η πτώση του ενιαίου Συνασπισμού.
Με χαμηλή φωνή, ο Λεωνίδας Κύρκος καταθέτει τη μαρτυρία του. Και μέσα από τις απλές, καθημερινές ιστορίες του, που συμπυκνώνουν όμως πολλές άλλες, χωρίς καλά καλά να το αντιληφθούμε, κοιτώντας ξανά αυτά τα στιγμιότυπα του ελληνικού αριστερού κινήματος κατά το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα μαθαίνουμε πολλά και σκεφτόμαστε άλλα τόσα· χαμογελώντας.
Ο Λεωνίδας Κύρκος (1924-2011) γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης. Εργάστηκε για πολλά χρόνια ως δημοσιογράφος και διευθυντής της εφημερίδας "Η Αυγή". Από νωρίς εντάχθηκε στην Αριστερά και εξελέγη βουλευτής Ηρακλείου με την ΕΔΑ από το 1961 έως το 1964. Στις 21 Απριλίου 1967 συνελήφθη και παρέμεινε στη φυλακή για 5 χρόνια. Όταν έγινε η διάσπαση του ΚΚΕ, ο Λεωνίδας Κύρκος τάχθηκε με τους ανανεωτές και συμμετείχε στην ίδρυση του ΚΚΕ Εσωτερικού. Κατά τη μεταπολίτευση εξελέγη βουλευτής το 1974 (με την Ενωμένη Αριστερά) και 1977 και ευρωβουλευτής το 1981 και 1985. Διετέλεσε γενικός γραμματέας και πρόεδρος του ΚΚΕ Εσωτερικού. Τον Απρίλιο του 1987 παραιτήθηκε από την προεδρία του κόμματος, όταν εξελέγη πρόεδρος της Ελληνικής Αριστεράς (ΕΑΡ). Πρωτοστάτησε μαζί με τον Χαρίλαο Φλωράκη στη δημιουργία του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου, του οποίου ήταν γραμματέας μέχρι τον Μάρτιο του 1991, οπότε και παραιτήθηκε. Στο διάστημα 1989-1993 εξελέγη βουλευτής με το ψηφοδέλτιο του Συνασπισμού. To 2000 προτάθηκε τιμητικά από το κόμμα του Συνασπισμού για το αξίωμα του προέδρου της δημοκρατίας. Τον Ιανουάριο του 2003, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωστής Στεφανόπουλος του απένειμε το παράσημο Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Φοίνικος. Το 2010, με επιστολή του δήλωσε στήριξη στο νέο κόμμα της Δημοκρατικής Αριστεράς. Η πολιτική του διαδρομή, μεταπολιτευτικά, χαρακτηρίστηκε από την προσήλωσή του στον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της Αριστεράς καθώς και στην ανάγκη για την ευρύτερη δυνατή συνεργασία των δυνάμεων της Αριστεράς, για την οποία ο ίδιος δεν σταμάτησε να εργάζεται. Μετά την αποχώρησή του από την ενεργό πολιτική, εξέδωσε τρεις τόμους με πολιτικά του απομνημονεύματα ("Στιγμές από την προσωπική μου διαδρομή", 2007, "Στιγμές ΙΙ", 2008, "Στιγμές ΙΙΙ", 2009 -και τους τρεις στο Βιβλιοπωλείον της Εστίας), καθώς και μία εκτεταμένη συνέντευξη με τον Πέτρο Παπασαραντόπουλο, με τίτλο "Εκ βαθέων", στις εκδόσεις Επίκεντρο (2009). Πέθανε στην Αθήνα τα ξημερώματα της Κυριακής 28ης Αυγούστου 2011, σε ηλικία 87 ετών.
