Ο Γιώργος Γκίκας για Τα Κριτικά.
Τα Κριτικά του Πάρι Τακόπουλου είναι ένα μεγάλο βοήθημα για όποιον αγαπάει το θέατρο, ή εργάζεται σ' αυτό, κι όχι τόσο, γιατί με τις κριτικές του σκέψεις μαθαίνει ο αναγνώστης, όσο γιατί κυρίως τέρπεται από το μοναδικό ύφος της γραφής τους.
Ο Τακόπουλος, ως αυτοσαρκαζόμενος σατιρικός, σε ο,τιδήποτε γράφει, κριτικήν «ποιεί». Υπάρχει μία ενότης στον λόγο και στο ύφος του σε όλα τα, κατά του ζωτικού ψεύδους, έργα του, που φθάνει στο αποκορύφωμά της, στην δίτομη προς το παρόν Κενή του Διαθήκη, το πιο επανασταστικό, πρωτότυπο είδος γραφής, σε τύπο και σε ουσία, στην γλώσσα μας, κατά Κανελλόπουλο, το μοναδικό ανάλογο της γραφής του Τζαίημς Τζόυς σε μας.
Θα βρείτε σ' αυτά τα Κριτικά του, του 1966, πολλές αποκαλυπτικές αναλύσεις του Μπέκετ, του Ιονέσκο, του Πίντερ και άλλων νεωτέρων ξένων και ελλήνων συγγραφέων, και άλλες τόσες πρωτότυπες διεισδύσεις σε έργα του Σαίξπηρ, και των δικών μας Αρχαίων, όπως και πολλά συντακτικά κείμενα, κυρίως κατά παντός Τηλετέρατος, γιατί το γελοίο ενοχλεί τον Τακόπουλο, αν και Λέοντα, περισσότερο από το κόκκινο πανί τον ταύρο. Πάντως ακόμα κι όταν επιτίθεται, διατηρεί το χιούμορ του, και ο στόχος του δεν είναι ποτέ τα πρόσωπα, αλλά τα πράγματα. Μπορεί να χτυπάει ανελέητα τον Καζαντζάκη, και την επομένη να εγκωμιάζει τα ταξιδιωτικά του. Να επαινεί σήμερα ένα έργο του φίλου του Καμπανέλλη, και να χτυπάει αύριο ένα άλλο έργο του. Και έχει την τόλμη να βάλει κατά παντός ταμπού-προσώπου ενώ μετατρέπεται σε Ηρακλή Μαινόμενο στο άκουσμα κάθε κακής μεταφράσεως.
Αλλά διαβάστε καλύτερα, τι γράφει στα Προλεγόμενά του, ο χιλιαγαπημένος φίλος, δικός του και δικός μου, Eddie Duckworth, το πιο καλλιεργημένο και οξύ κριτικό πνεύμα, που υπήρχε ως χθες στην Ελλάδα.
Κι απέ διαβάστε, ιδίως τις "κακές" κριτικές του Πάρι, κατά των έργων του Λιδωρίκη, Ψαθά, και "ιστορικού" Γεωργίου Ρούσσου, και κατά πάσης "Βουγιουκουκλίτσας", γιατί εγώ τουλάχιστον πιστεύω, ότι η "κακή" κριτική κάνει περισσότερο καλό από οποιονδήποτε ζύθο.
Ο Πάρις Τακόπουλος είναι περισσότερο άγνωστος ως συγγραφεύς της "Κενής Διαθήκης" και του δεύτερου τόμου της, "Απορία προς τα έθνη", παρά σαν κριτικός θεάτρου. Τι κι αν δεν σταμάτησε να γράφει κριτικές, από μετανηπιακής ηλικίας, με μερικά μόνο διαλείμματα, εις εποχάς θεομηνιών, οπότε προτιμούσε να δένει την σιωπή του!
Τα δεύτερα κριτικά του σημειώματα -πλην όσων είδαν το κατοχικό σκότος, ιεροκρυφίως, σε δικά του ιδιόχειρα αντιστασιακά περιοδικά, γραμμένα σε ώρες συσκοτισμού- δημοσιεύθηκαν στην "Ελληνική Δημιουργία" του Σπύρου Μελά το 1949, με τα ψευδωνυμικά αρχικά του Π.Ο.Τ., ως ανταποκρίσεις του επί παντός καλλιτεχνικού επιστητού στο Λονδίνο.
Οι πρώτες δύο θεατρικές κριτικές του, δημοσιεύθηκαν στην νέα "Εκλογή" της Ελένης Βλάχου. Μετά τη δεύτερη κριτική δεν υπήρξε τρίτη.
Του ιδικού του κριτικού ταλέντου, μη εκτιμηθέντος επαρκώς, εξακολούθησε να εκδίδεται από τον Ίκαρο, ποιητικώς και μυθιστορηματικώς ("Κλεινόν Άστυ" και "Αποστάται" μέχρι το σωτήριον, ειδικά γι' αυτόν, έτος '66, οπότε συνεργάστηκε με τα επανεκδοθέντα "Νέα Ελληνικά" του Ηρακλή και Ρένου Αποστολίδη, για να συνεχίσει το κριτικό του έργο ανενόχλητος, για ένα ολόκληρο χρόνο. Αυτές οι τακτικές κριτικές του, δεν του αύξησαν πολύ την δημοτικότητα στο χώρο του Θεάτρου, ίσως γιατί ήσαν περισσότερο ενοχλητικές, από το εκρηκτικό γέλιο του.
Το 1974 πήρε την εκδίκησή του από την Ελένη Βλάχου, όταν του ανέθεσε εν λευκώ την καλλιτεχνική διεύθυνση της Καθημερινής. Η συνεργασία του ήταν κι αυτή μάλλον σύντομη, γιατί κράτησε όσο και η εν λευκώ εντολή (Cherchez les femmes).
Έκτοτε γράφει ανελλιπώς, θα έλεγε κανείς μετά μανίας, στα κενά που του επιτρέπουν οι έμμετρες ή πεζές "Κενές Διαθήκες" του, θεατρικές κριτικές, επιτιθέμενος μανιωδώς κατά πασών των κακών μεταφράσεων, οι οποίες ομολογουμένως είναι περισσότερες από τις "κακές" κριτικές του.
Ακολούθησαν τα "Κριτικά", το 2002, καλύπτοντας κριτικές του έως το 1990. Τα "Κριτικά", του διαδέχθηκαν οι 2 τόμοι των "Θεατρικών" του από τα Ελληνικά Γράμματα.
Κατά τα άλλα ο Πάρις Τακόπουλος συνεχίζει την συγγραφή του πεντηκοστού θεατρικού του έργου, και την "Απόκρυφη Δευτέρα Απορία του", τον τρίτο τόμο της "Κενής Διαθήκης" του, ο οποίος θα προηγηθεί του επερχομένου τετάρτου. Τα υπόλοιπα είναι πάλι κριτική, ίσως γιατί αυτός δεν σκοπεύει σαν τον Σεφέρη να ξαναδέσει τη σιωπή του.
