"Στο βιβλίο αυτό δοκίμασα να εξιστορήσω τη ζωή ενός κομάντο (του Γκαντερσχάιμ), ενός γερμανικού στρατοπέδου συγκέντρωσης (του Μπούχενβαλντ).[...]
Καταγράφω εδώ ό,τι έζησα. Στην αφήγησή μου η φρίκη δεν είναι αβυσσαλέα. Στο Γκαντερσχάιμ δεν υπήρχε ούτε θάλαμος αερίων ούτε κρεματόριο. Εκεί η φρίκη ήταν σκοτάδι, απόλυτη έλλειψη σημείου αναφοράς, μοναξιά, αδιάκοπη καταπίεση, αργή εκμηδένιση. Η κινητήρια δύναμη του αγώνα μας δεν υπήρξε άλλη από την ξέφρενη διεκδίκηση -διεκδίκηση που ήταν σχεδόν πάντα μοναχική- να παραμείνουμε, μέχρις εσχάτων, άνθρωποι.
Οι ήρωες της ιστορίας και της λογοτεχνίας μπορεί να διαδήλωναν την αγάπη, τη μοναξιά, την αγωνία της ύπαρξης ή της μη ύπαρξης, ή να ζητούσαν εκδίκηση ή να ορθώνονταν κατά της αδικίας, της ταπείνωσης. Δεν πιστεύουμε όμως πως έφτασαν ποτέ στο σημείο να εκφράσουν, ως μόνη και τελευταία διεκδίκηση, μια ύστατη αίσθηση ότι ανήκουν στο ανθρώπινο είδος".
(Ρομπέρ Αντέλμ, προλεγόμενα στο "Ανθρώπινο είδος")
Ο Ρομπέρ Αντέλμ (Robert Antelme, 1917-1990) γεννήθηκε το 1917 στο Sartene της νότιας Κορσικής. Λίγο πριν από τον πόλεμο, το 1939, παντρεύτηκε τη νεαρή τότε υπάλληλο του γαλλικού Υπουργείου Αποικιών, Μαργκερίτ Ντυράς, με την οποία απέκτησαν έναν γιο, που όμως πέθανε στη γέννα το 1942. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής συμμετείχε ενεργά στην Αντίσταση. Το 1944 συνελήφθη και εκτοπίστηκε στο Μπούχενβαλντ, και στη συνέχεια στο Νταχάου, όπου τον ανακάλυψε ο Φρανσουά Μιτεράν μετά την απελευθέρωση, σε άθλια κατάσταση αλλά έχοντας επιζήσει. Μετά την επιστροφή του στο Παρίσι, η Ντυράς τον φρόντισε για να χωρίσουν στη συνέχεια σαν φίλοι, αφιέρωσε δε, πολύ αργότερα, το βιβλίο της "La Douleur" ("Ο πόνος", 1985), σ' αυτή την εμπειρία. Ως συγγραφέας, ο Αντέλμ υπήρξε συγγραφέας ενός βιβλίου: του συγκλονιστικού "L'Espece humaine" ("Το ανθρώπινο είδος", 1947), μιας κλασικής σήμερα μαρτυρίας για την εμπειρία των στρατοπέδων εξόντωσης.
