Ωγυγία ή αρχαιολογία - Τόμος πέμπτος

Σταγειρίτης Αθανάσιος (περ. 1780 - περ. 1840). Λόγιος από τα Στάγειρα της Μακεδονίας, πιθανότατα από ευγενική οικογένεια, ο οποίος άκμασε στις αρχές του 19ου αιώνα. Έζησε πολλά χρόνια στη Βιέννη όπου διατέλεσε καθηγητής της ελληνικής γλώσσας στην Καισαροβασιλική Ακαδημία Ανατολικών Γλωσσών και εξέδιδε το περιοδικό «Καλλιόπη» (1819-1821). Υπήρξε από τους πιο ισχυρούς αντίπαλους του Αδαμάντιου Κοραή, υπέρμαχος της αρχαιοπρεπούς γλώσσας. Συνέγραψε κείμενα φιλολογικού, ιστορικού, γεωγραφικού και μαθηματικού περιεχομένου με σκοπό να συνεισφέρει στην πνευματική πρόοδο των Ελλήνων της Αυστρίας και της Γερμανίας, ενώ μετάφρασε πολλά έργα κυρίως από τα γερμανικά. Στα περισσότερα από αυτά τα κείμενά του έκανε χρήση της απλοελληνικής.Προφανώς πρόκειται για τη γλώσσα της φαναριώτικης κοινωνίας, η οποία διέφερε τόσο από την αρχαΐζουσα, όσο και από την λεγόμενη «κοινή» ελληνική. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το πεντάτομο έργο του «Ωγυγία ή, Αρχαιολογία», το οποίο περιέχει τη θρησκευτική ιστορία, τη μυθολογία και τα έθιμα των αρχαίων χρόνων προς κατανόηση των ποιητών και συγγραφέων της περιόδου αυτής.