Το παράσιτο

Το έργο του Michel Serres είναι καινοφανές επειδή επινοεί μια νέα μέθοδο. Όχι πια έναν μονογραμμικό λόγο που κομίζει πάντοτε τα ίδια αποτελέσματα, ανεξάρτητα από τα αντικείμενα που εξετάζει, αλλά έναν λόγο πολλαπλό, ο οποίος ανταποκρίνεται στην πολυπλοκότητα για την οποία μιλά. Σε αντίθεση με τα προγενέστερα έργα του, ο Serres δεν αναφέρεται απλώς στους τοπικούς όρους και στα τοπικά όρια της επικοινωνίας· μεταβαίνει από την τοπική στη σφαιρική διάσταση. Εξ ου και ο τίτλος όπως και το αντικείμενο του βιβλίου: το παράσιτο μπορεί να είναι ένας ανεπαίσθητος θόρυβος, ένας μικροσκοπικός οργανισμός, ή ένα ζιζάνιο, αλλά και ένας άνθρωπος που εισβάλλει ως τρίτος όρος σε μια ερωτική σχέση για να τη διαταράξει. Το παράσιτο παρεμβαίνει και παρεμβάλλεται ως γενικός τελεστής σε κάθε μορφή σχέσης, τόσο εντός της φύσης όσο και εντός του πολιτισμού, αποσταθεροποιώντας όλα τα βιολογικά και κοινωνικά συστήματα. Συνάμα, όμως, είναι όρος δυνατότητας για τη δημιουργία τάξεων υψηλότερης πολυπλοκότητας. Το μήνυμα του βιβλίου προς τους ορθολογιστές παλαιάς κοπής είναι χαρμόσυνο: η αταξία, η ασάφεια, ο θόρυβος δεν είναι πια ατυχήματα του ορθού λόγου, αλλά συστατικά στοιχεία του. Όπου υπάρχουν δίαυλοι επικοινωνίας, υπάρχουν και παράσιτα.