Η ιστορία της Θεσσαλονίκης κατά τη μακραίωνη βυζαντινή περίοδο από τον 4ο ως τον 15ο αιώνα καλύπτει το πρώτο μέρος του βιβλίου. Στο δεύτερο μέρος παρουσιάζονται, σχολιάζονται και μεταφράζονται τα σημαντικότερα από τα λόγια εγκώμια της Θεσσαλονίκης, τα γραμμένα από βυζαντινούς συγγραφείς. Πρόκειται για εκτενή αποσπάσματα από κείμενα των Ιωάννη Καμινιάτη, Νικηφόρου Χούμνου, Δημητρίου Κυδώνη, Φιλοθέου Κοκκίνου, Μακαρίου Μακρή και του Ανώνυμου συγγραφέα του διαλόγου "Τιμαρίων".
Η Νεράντζη - Βαρμάζη Βασιλική είναι ομότιμη καθηγήτρια Βυζαντινής Ιστορίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, όπου υπηρέτησε από το 1973. Έχει ασχοληθεί κυρίως με την Ύστερη Βυζαντινή Περίοδο, τις Βυζαντινές Επαρχίες και την Αστική Οικονομία στο Βυζάντιο.
Βιβλία της:
- "Το Βυζάντιο και η Δύση 1354-1369. Συμβολή στην ιστορία των πρώτων χρόνων της μονοκρατορίας του Ιωάννη Ε΄ Παλαιολόγου", Θεσσαλονίκη 1995
- "Μεσαιωνική ιστορία της Κύπρου μέσα από τις βυζαντινές πηγές", Θεσσαλονίκη 1996
- "Σύνταγμα βυζαντινών πηγών κυπριακής ιστορίας", Λευκωσία 1996
- "Η Βαλκανική Επαρχία κατά τους τελευταίους βυζαντινούς αιώνες", Θεσσαλονίκη 1998
- "Αγροτική και αστική οικονομία στο Βυζαντινό Κράτος", Θεσσαλονίκη 2002
- "Βυζαντινή Θεσσαλονίκη. Τα εγκώμια της πόλης", Θεσσαλονίκη 2005
Έχει δημοσιεύσει επίσης περί τις πενήντα μελέτες σε βυζαντινολογικά περιοδικά και πρακτικά συνεδρίων.
