Το βιβλίο μου "Βυζαντινή Ιστορία (324-1204)" σχεδιάστηκε ως εγχειρίδιο για την αφήγηση της ιστορίας της βυζαντινής αυτοκρατορίας σε περισσότερους τόμους.
Χώρισα την ύλη σε τρεις περιόδους, ανάλογα με τα κύρια χαρακτηριστικά της κάθε μιας, σε πρώιμη (324-610), μέση (610-1081) και ύστερη (1081-1453), όπως λίγο ή πολύ έχει επικρατήσει, για να γνωρίσουν οι νέοι επιστήμονες όσα στοιχεία θα τους επιτρέψουν να αναζητήσουν, να κατανοήσουν και να αξιολογήσουν την οργάνωση και την λειτουργία του κράτους, αλλά και την συγκρότηση και τον πολιτισμό της κοινωνίας, μέσω των πηγών, άμεσων ή εμμέσων, γραπτών ή μνημειακών, την μεθοδολογία που θα χρειασθούν και την σχετική βιβλιογραφία. Έτσι δημοσίευσα το 1975 τον Α΄ τόμο για την περίοδο 324-610, το 1981 τον τόμο Β΄/1 (610-867), το 1988 τον τόμο Β/2 (867-1081), το 2001 τον τόμο Γ΄/1 (1081-1204, ύστερη περίοδος, α΄ μέρος). Το τελευταίο μέρος της ύστερης περιόδου (1204-1453) ώς Γ/2 δεν το έγραψα ως τώρα, διότι η ηλικία μου δεν βοηθάει την τακτική μετάβασή μου σε δημόσιες (πανεπιστημιακές) βιβλιοθήκες, όπως είναι αναγκαίο και είχα συνηθίσει. Αποτρεπτική επιρροή ασκεί και η παρατήρηση ότι μερικοί από τους αυτοκράτορες της ύστερης βυζαντινής περιόδου, αντί να ενδιαφερθούν για την τύχη της αυτοκρατορίας, έδωσαν προτεραιότητα στην προσωπική τους ματαιοδοξία, καθιστώντας το κράτος εύκολη λεία στους Οθωμανούς. [...]
(από τον πρόλογο της συγγραφέως στην τρίτη έκδοση)
Η Αικατερίνη Χριστοφιλοπούλου γεννήθηκε στην Αθήνα στις 29 Νοεμβρίου του 1917. Μαθήτευσε στο Παλαιό Φάληρο, όπου η οικογένεια εγκαταστάθηκε από το 1923. Σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στα Πανεπιστήμια Αθηνών, Μονάχου και Βιέννης (1934-1945). Αριστούχος διδάκτωρ Βυζαντινής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (1948). Υφηγήτρια (1960) και εντεταλμένη υφηγήτρια (1966) της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, τακτική καθηγήτρια της Βυζαντινής Ιστορίας (1972) και ομότιμος (από το 1985).
