Η μαρτυρία ενός νέου ανθρώπου, ενός δόκιμου της Στρατιωτικής Ιατρικής Ακαδημίας που βρέθηκε ξαφνικά και αναιτιολόγητα στα τρομακτικά στρατόπεδα συγκέντρωσης του σταλινικού καθεστώτος, είναι το αντικείμενο του βιβλίου του Βαντίμ Αλεξαντρόφσκι "Ένας γιατρός στα γκουλάγκ".
Διαβάζοντας αυτό το βιβλίο, ο αναγνώστης έρχεται σε επαφή με την καθημερινότητα ενός κρατουμένου, ο οποίος λόγω των ειδικών ιατρικών του γνώσεων, αναλαμβάνει το βαρύ καθήκον να βοηθήσει τους συγκρατούμενούς του, πολιτικούς και ποινικούς.
Η ανελευθερία, η αγωνία, η έλλειψη φαρμάκων, οι σκληρές συνθήκες ζωής σε ένα στρατόπεδο του μακρινού ρωσικού Βορρά, αλλά και οι σχέσεις ανάμεσα στους κρατούμενους και τους δεσμοφύλακες, τους πολιτικούς και τους ποινικούς, είναι μερικά από τα ζητήματα που θίγει στο έντιμο κείμενο του ο συγγραφέας.
Το βιβλίο γράφτηκε μετά την κατάρρευση του κομμουνιστικού καθεστώτος της Ε.Σ.Σ.Δ., όταν πολλοί παλιοί κρατούμενοι θεώρησαν πως πρέπει να κληροδοτήσουν στις επόμενες γενιές την προσωπική του μαρτυρία από τη ζωή στο κολαστήριο του στρατοπέδου.
Το βιβλίο αυτό δεν γράφτηκε για να προκαλέσει τον οίκτο του αναγνώστη, μα την οργή σου. Είναι οι σημειώσεις ενός απλού ανθρώπου που βρέθηκε, αθώος, στην περιδίνηση της ιστορίας και στο επίκεντρο της παράνοιας ενός ολοκληρωτικού καθεστώτος, το οποίο τσάκιζε ζωές και καταβρόχθιζε με αμείωτη όρεξη ανθρώπους. Τους δικούς του ανθρώπους.
Η ανάγνωση αυτού του βιβλίου είναι μία κατάδυση στο σκοτεινό βάθος εκείνου του γκρεμού που δημιούργησε η βίαιη διακοπή της πορείας της ανθρωπότητας στο όνομα "ενός φωτεινού και ευτυχισμένου μέλλοντος για όλους". Τέλος, το βιβλίο αυτό είναι ένα μνημόσυνο για όλους εκείνους τους αθώους που μαρτύρησαν στα Γκουλάγκ, σε αυτό το ατιμώρητο έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, του 20ού αιώνα.
