Στο επίκεντρο του "Εγχειριδίου" βρίσκεται ο άνθρωπος, και το βασικό ερώτημα είναι πώς θα μπορέσει να κατακτήσει μόνιμη ευτυχία και αδιατάρακτη εσωτερική γαλήνη. Από τα πράγματα, λέει ο Επίκτητος, άλλα είναι στη δύναμή μας και άλλα δεν είναι· ό,τι δεν μπορούμε να το αλλάξουμε είναι προτιμότερο να το ανεχόμαστε· ιδανική θα ήταν μια ζωή όσο το δυνατόν πιο ανεξάρτητη από τον εξωτερικό κόσμο: ανέχου και απέχου, αυτό είναι το μήνυμα του έργου. Αφανάτιστα και ανυπόκριτα, αποφεύγοντας επιμελώς τις θεωρητικές αφαιρέσεις και τη δυσνόητη ορολογία, ο Επίκτητος απευθύνεται με μεγάλη αμεσότητα στους συνανθρώπους του και προσπαθεί να επιδράσει στο φρόνημά τους· θέλει να πλάσει ηθικές προσωπικότητες που θα αγωνίζονται αδιάλειπτα ώστε το καλό να νικά μέσα τους το κακό.
Ο Επίκτητος γεννήθηκε κατά τα 50 μ.Χ. στην Ιεράπολη της Φρυγίας από ασήμαντους γονείς. Τον βρίσκουμε αργότερα δούλο του Επαφρόδιτου, απελεύθερου και ευνοούμενου του Νέρωνα. Στη Ρώμη ακολούθησε τα μαθήματα ενός γνωστού Στωικού δασκάλου και, σαν πήρε την ελευθερία του, άρχισε κι αυτός να διδάσκει. Όλη του τη ζωή εφάρμοσε τίμια τις αρχές που δίδασκε. Έζησε φτωχικά και το σπίτι του, έλεγαν, δεν χρειάστηκε ποτέ κλειδαριά.
