Ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός είναι πάντα μια διαδεδομένη παραδοσιακή αξία με παραδοσιακά δεδομένο και το πλαίσιο εκτίμησής του. Ο τρόπος θεώρησης του εκτείνεται σε μια μεγάλη κλίμακα, από τις ανεδαφικές και πνευματικά ιδιοτελείς ιδέες για μια μοναδική παντοδυναμία του μέχρι επίσης τεχνητές ιδέες παρερμηνείας και αποτίμησης του, με ενδιάμεσες βαθμίδες κάποιες άγονες ρομαντικές κατασκευές, ξηρές φιλολογικές μελέτες και ποικίλους διαπολιτισμικούς συσχετισμούς και φυσικά τις εθνικές σοβινιστικές ακρότητες.
Ένα συνέδριο, λοιπόν, με θέμα τη μελέτη της επιβίωσης του αρχαίου ελληνικού πνεύματος στο σύγχρονο κόσμο φαίνεται να έχει προκαθορισμένο το πλαίσιό του. Αλλά νομίζουμε ότι σήμερα, υπό την πίεση για μια ρεαλιστική και χρήσιμη επανεκτίμηση των πραγμάτων και ιδιαίτερα των πολιτισμικών δεδομένων, αυτό το πλαίσιο της πραγματικής επιβίωσης του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού πρέπει να επανεκτιμηθεί. Αυτό ίσως υπαγορεύεται και από το ρεαλιστικό ή μη των δυνατοτήτων μιας τέτοιας πρόθεσης μελέτης. Γιατί μπορούν να διατυπωθούν ερωτήματα ριζικού χαρακτήρα, γ.π. σχετικά με το δυνατό ή μη πραγματικής πολιτισμικής επιβίωσης· τι είδους επιβίωση εννοούμε, τυπικά επιστημονική ή ενεργά κοινωνική στην πολιτισμική καθημερινότητα· είναι δυνατό και θεμιτό να απομονώνουμε έναν πολιτισμό από άλλους σημαντικούς επίσης πολιτισμούς με τους οποίους είναι φυσικό αυτός να διαπλέκεται· ποιας περιόδου αρχαίο ελληνικό πολιτισμό εννοούμε (κλασικόν και ελληνιστικόν, ολόκληρον, και ποια χρονική ένταση καλύπτει αυτός;)· με αυτόν τον αρχαίο πολιτισμό είναι γόνιμο να συνεκτιμηθεί ο βαθμός και ο τρόπος επιβίωσης στον εθνικό γεωγραφικό χώρο της αρχικής κοιτίδας του ή και άλλων χώρων που αυτός εκάλυψε; Αυτά και άλλα ζητήματα δυσκολεύουν το σχεδιασμό και την πραγματοποίηση μιας υπεύθυνης, γόνιμης και ζωντανής μελέτης του θέματος που θελήσαμε να ορίσουμε για το Συνέδριό μας.
