Το δοκίµιο της ιστορικού Arlette Farge για το "πώς κάνουµε ιστορία" εκκινεί από τον στοχασµό πάνω στην εµπειρία του αρχείου και την καθηµερινότητα της έρευνας. Με οδηγό την αντίληψη του Μισέλ Φουκώ για τον χαρακτήρα του αρχείου, η Arlette Farge προτείνει µια νηφάλια ισορροπία ανάµεσα στην κοινωνική ιστορία και σε εκείνες τις προσεγγίσεις που, αφενός εκλαµβάνουν τους λόγους του αρχείου ως γεγονότα και αφετέρου, φέρνουν στο προσκήνιο τις τεχνικές µε τις οποίες οι ιστορικοί προσδίδουν πλοκή στο αρχειακό υλικό. Το αρχείο έχει γούστο, έχει µια οµορφιά που προκαλεί την επιθυµία όσων λόγω εκπαίδευσης ή από κλίση επιµένουν να ξαφνιάζονται από το παρελθόν. Η κοπιαστική ρουτίνα της αρχειακής έρευνας ασκεί γοητεία, έλκει υποσχόµενη τη συγκίνηση που προκαλεί ένα περίσσευµα ζωής από τα ίχνη και τα αποσπάσµατα του παρελθόντος. Τέλος, το αρχείο, µεταφορικά, διεγείρει τη γεύση, καθώς η σωµατική προσέγγιση του υλικού ξυπνά όλες τις αισθήσεις: το πιάνεις στα χέρια, το διατρέχεις µε τα µάτια, αναπνέεις την παλιά σκόνη πάνω στο δέρµα και το χαρτί αποκτάς υπερευαισθησία στους ήχους που µέσα στην ησυχία της αίθουσας διακόπτουν το θρόισµα των σελίδων που γυρίζουν. Η εµπειρία του αρχείου µοιάζει να ζωντανεύει ένα παιχνίδι ανάµεσα στα ίχνη και τις σιωπές, ανάµεσα στην παρουσία του παρελθόντος και την απουσία του ή την έλλειψή του στο παρόν. Η αφορµή είναι όµως τόσο καθοριστική ώστε να παρακινεί τη συγγραφέα, παράλληλα µε την επιστηµολογία της ιστορικής γνώσης, να επιχειρεί και ένα είδος εθνογραφίας των θαµώνων του αρχείου που είναι, συνήθως, επαγγελµατίες ιστορικοί. Το αποτέλεσµα είναι ένα πρωτότυπο και εξαιρετικά καλογραµµένο δοκίµιο που αποτυπώνει έναν στοχαστικό προβληµατισµό για τις διαδικασίες της ιστορικής έρευνας και γνώσης, ενώ παράλληλα συµπυκνώνει τις τρέχουσες συζητήσεις γύρω από τα ζητήµατα της µεθοδολογίας και θεωρίας της ιστορίας. Το βιβλίο απευθύνεται τόσο σε ιστορικούς και κοινωνικούς επιστήµονες που ασχολούνται µε την αρχειακή έρευνα όσο και σε όλους εκείνους που ενδιαφέρονται για το παρελθόν και την προσέγγισή του.
Η Arlette Farge (Αρλέτ Φαρζ) είναι ιστορικός, διευθύντρια ερευνών στο γαλλικό Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (CNRS) και διδάσκει στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales. Οι έρευνές της επικεντρώνονται στον 18ο αιώνα και ιδιαίτερα σε αντικείμενα όπως οι συμπεριφορές του πλήθους, η κοινή γνώμη, οι ευαισθησίες και οι έμφυλες σχέσεις με βάση τα αστυνομικά αρχεία της εποχής. Έγραψε επίσης σχετικά με τα ίχνη του 18ου αιώνα στην εποχή μας στην εικόνα και τη φωτογραφία. Δημοσίευσε θεωρητικά κείμενα για την ιστοριογραφία. Ανάμεσα στα σημαντικότερα βιβλία της περιλαμβάνονται τα εξής: "Le Desordre des familles. Lettres de cachet des archives de la Bastille au XVIIIe siecle" (σε συνεργασία με τον M. Foucault), 1982, "La vie fragile. Violence, pouvoirs et solidarites a Paris au XVIIIe siecle", 1986, "Dire et mal dire. L' opinion publique au XVIIIe siecle", 1992, "Des lieux pour l' Histoire", 1997, "Le bracelet de parchemin. L' ecrit sur soi au XVIIIe siecle", 2003.
