Η διδασκαλία της γλώσσας

Ιστορία - Επιστημολογία - Αναστοχαστικότητα
Συγγραφέας : Χατζησαββίδης, Σωφρόνης Α. Τεντολούρης Φίλιππος
Εκδότης : Νεφέλη
Έτος έκδοσης : 2014
ISBN : 960-504-091-8
Σελίδες : 352
Σχήμα : 17x24
Κατηγορίες : Γλώσσα και γλώσσες - Σπουδή και διδασκαλία

18.80 € 12.97 €




Η διδασκαλία της γλώσσας αποτελούσε πάντα και αποτελεί και σήμερα βασικό αντικείμενο κάθε εκπαιδευτικού συστήμα-
τος, γιατί θεωρείται ότι είναι το πρωταρχικό εργαλείο μάθησης και καλλιέργειας δεξιοτήτων του νέου ανθρώπου. Ο τρόπος που γινόταν για πάρα πολλά χρόνια η διδασκαλία αυτή ήταν ένας τρόπος που στόχευε κυρίως στη μεταβίβαση γνώσεων που αφορούν τη δομή και το περιεχόμενο των λέξεων της υπό διδασκαλία γλώσσας. Αυτό οφειλόταν σε πολλές παραμέτρους: στις επιστήμες που υποστηρίζουν τη διδακτική της γλώσσας, κυρίως τη Γλωσσολογία και την Παιδαγωγική, που κυριαρχούνταν από έναν ιστορικισμό και διδακτισμό, στις κοινωνικοπολιτισμικές και άλλες συνθήκες και, φυσικά, στη σκέψη, την κοσμοθεωρία και την ιδεολογία των ανθρώπων που αποτελούν απότοκο των δύο πρώτων παραμέτρων. Ο τρόπος αυτός άρχισε να αλλάζει σταδιακά μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, γιατί σταδιακά άρχισαν να αλλάζουν οι σχετικές επιστήμες, να προστίθενται και άλλα υποστηρικτικά για τη διδασκαλία της γλώσσας επιστημονικά πεδία, όπως η Ψυχολογία και η Κοινωνιολογία, να αλλάζουν οι κοινωνικοπολιτισμικές και οικονομικές συνθήκες και φυσικά η σκέψη, η κοσμοθεωρία και η ιδεολογία των ανθρώπων, ενώ κυρίαρχη έγινε η έννοια της επικοινωνίας. Ο κυρίαρχος τρόπος έπαψε πλέον να αποτελεί αξίωμα και άρχισαν να γίνονται αλλαγές στην επιστημολογική αντιμετώπιση του αντικειμένου της διδασκαλίας της γλώσσας. Έτσι άρχισαν να εμφανίζονται νέες γλωσσοδιδακτικές προσεγγίσεις, που η καθεμιά ενέχει κάποια επιστημολογική διάσταση και οπτική, με αποτέλεσμα να αρχίσουν να δημιουργούνται και σχετικά επιστημολογικά ζητήματα.Στο βιβλίο γίνεται προσπάθεια να οργανωθεί ένα συστηματικό επιστημολογικό πλαίσιο για να δοθούν απαντήσεις στα διάφορα επιστημολογικά ζητήματα που ανακύπτουν ούτως ή άλλως και αφορούν τη διδασκαλία της γλώσσας. Πιο συγκεκριμένα, γίνεται προσπάθεια να απαντηθούν ερωτήματα όπως τα παρακάτω:Πώς μπορούμε να οριοθετήσουμε ή να κατηγοριοποιήσουμε τις γλωσσοδιδακτικές προσεγγίσεις;Υπάρχουν αντικειμενικά ή ορθολογικά κριτήρια με τα οποία μπορούμε να αξιολογήσουμε ότι κάποια γλωσσοδιδακτική προσέγγιση είναι καλύτερη ή αποτελεσματικότερη έναντι κάποιας άλλης; Αν ναι, μπορούμε να περιγράψουμε την ιστορική πορεία των προσεγγίσεων αυτών ως μια εξελεγκτική πορεία προόδου, δηλαδή γραμμικής μετάβασης από τις λιγότερο καλές προς τις καλύτερες προσεγγίσεις; Έτσι, παρουσιάζονται και εντάσσονται σε επιστημολογικά πλαίσια με βάση τις σύγχρονες θεωρίες της Επιστημολογίας τέσσερα γλωσσολογικά και γλωσσοδιδακτικά θεωρητικά πλαίσια: η Συστημική Λειτουργική Γλωσσολογία, η Εθνογραφία της Επικοινωνίας, η Εφαρμοσμένη Γλωσσολογία και οι Σπουδές Γραμματισμού. Το βιβλίο κλείνει με τη ρητή θέση των συγγραφέων ότι η επιλογή προσεγγίσεων για τη διδακτική της γλώσσας θα πρέπει να στηρίζεται στη γλωσσοδιδακτική αναστοχαστικότητα, τη δημιουργία δηλαδή ενός επιστημολογικά ρητού πλαισίου επιλογής, που μπορεί να δοθεί μέσα από το αυτόνομο επιστημονικά πεδίο της Εκπαιδευτικής Γλωσσολογίας.Το βιβλίο αποτελείται από εννέα κεφάλαια. Στα δύο πρώτα εξετάζονται οι παλαιότερες και σύγχρονες επιστημολογικές θεωρίες, καθώς και η μεθοδολογική σύζευξή τους με τη Γλωσσοδιδακτική. Στα επόμενα έξι (3-8) παρουσιάζονται τα τέσσερα γλωσσολογικά και γλωσσοδιδακτικά θεωρητικά πλαίσια που αναφέρθηκαν παραπάνω, καθώς και η ένταξή τους στα επιστημολογικά σχήματα που αναφέρθηκαν στην αρχή του βιβλίου. Τέλος, στο τελευταίο κεφάλαιο διατυπώνεται η θέση των συγγραφέων περί γλωσσοδιδακτικής αναστοχαστικότητας


Ο Σωφρόνης Χατζησαββίδης είναι καθηγητής στο Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ. Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1950. Απόφοιτος της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ., έκανε μεταπτυχιακές σπουδές Γλωσσολογίας, Παιδαγωγικής και Φιλοσοφίας στα Πανεπιστήμια Θεσσαλονίκης και Βρυξελλών. Δίδαξε σε διάφορα πανεπιστημιακά τμήματα της Ελλάδας και της Κύπρου μαθήματα Γλωσσολογίας και Διδακτικής της ελληνικής γλώσσας. Έχει δημοσιεύσει δέκα βιβλία και περί τις εκατό εργασίες γλωσσολογικού και γλωσσοπαιδαγωγικού περιεχομένου σε ελληνικά και ξένα επιστημονικά περιοδικά. Ασχολείται επιστημονικά με τη νεοελληνική γλώσσα, τη διδακτική της, την ποικιλία της και το δημοσιογραφικό λόγο.






e-mail Facebook Twitter