Το επώνυμο Νικολέρης είναι θρύλος και σημαίνει καλλιτέχνης φωτογράφος στη Θεσσαλονίκη όπου ήδη τρεις γενιές Νικολέρη έχουν αποτυπώσει στην ευαίσθητη πλάκα της συλλογικής μνήμης τις ευτυχέστερες στιγμές της κοινωνίας της, μνημείωσαν σε αριστοτεχνικές προσωπογραφίες αρχηγέτες σημαντικών οικογενειών, αρχειοθέτησαν ένα αδιάψευστο κεφάλαιο κοινωνιολογίας και εικονογράφησαν τις αλληλοδιάδοχες ιστορικές εποχές της σε όλη τη συναρπαστική όσο και συχνή εναλλαγή τους καθ' όλο το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα. Και συνεχίζουν.
Γενάρχης της οικογένειας των φωτογράφων της Θεσσαλονίκης είναι ο Θεόδωρος Νικολέρης, που οι ιστορικές φωτογραφίες του από την πρώτη γραμμή της Μικρασιατικής Εκστρατείας παρουσιάζονται στο ανά χείρας λεύκωμα. [...]
(από το κείμενο του βιβλίου)
Ο Νικόλαος Μέρτζος γεννήθηκε το 1936 στο πατρογονικό του Νυμφαίου σε παλαιά οικογένεια χρυσικών και εμπόρων εγκατεστημένη ήδη στη Θεσσαλονίκη, όπου διήλθε όλη του τη ζωή. Δικηγόρος, δημοσιογράφος και συγγραφέας 15 βιβλίων μέχρι το 2004. Από το 1955 επεδόθη επαγγελματικά στη δημοσιογραφία παράλληλα με τις σπουδές του στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Πρωτοστάτησε στο φοιτητικό κίνημα και στους εθνικούς αγώνες για την Κύπρο, τη Μακεδονία και τη Θράκη. Αρχισυντάκτης από το 1966 εργάσθηκε σκληρά σε πολλές εφημερίδες, σε περιοδικά, στο ραδιόφωνο, στην τηλεόραση και στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων. Διακρίθηκε ιδιαίτερα στο χρονογράφημα, στο πολιτικό άρθρα και στην πολιτική ανάλυση σε εφημερίδες της Θεσσαλονίκης και της Αθήνας. Ειδικός στα βαλκανικά ζητήματα. Ταξίδεψε σε όλον σχεδόν τον κόσμο με επιτυχείς δημοσιογραφικές αποστολές. Εξ απορρήτων στενός συνεργάτης του Κωνσταντίνου Γ. Καραμανλή και Ευαγγέλου Αβέρωφ-Τοσίτσα, σύμβουλος του Πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Κ. Μητσοτάκη στα εθνικά θέματα 1990-1993. Διηύθυνε την ιστορική εφημερίδα "Ελληνικός Βορράς", και το περιοδικό "Μακεδονική Ζωή" καθ' όλο το τελευταίο τέταρτο του 20ού αιώνα. Μέλος της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα και της Μακεδονικής Επιτροπής όργωσε την Ελλάδα, την Ευρώπη, την Αυστραλία και τη Βόρειο Αμερική επί 30 χρόνια για τη Μακεδονία. Για την προσφορά του τιμήθηκε με δεκάδες διακρίσεις.
