Μέγας Κανών

Ὁ Μεγάλος Κανόνας ἀποτελεῖ ἀπαράμιλλο ὑμνολογικό κείμενο. Ἐκφράζει τά συναισθήματα τοῦ «πεπτωκότος» ἀνθρώπου, πού ἀπομακρύνθηκε ἀπό τόν Θεό ἐπειδή προτίμησε τήν ἁμαρτία. Πρόκειται γιά ἕνα πνευματικό ξέσπασμα τοῦ ἀνθρώπου, τήν στιγμή πού συνειδητοποιεῖ τήν τραγικότητά του, μία τραγικότητα γιά τήν ὁποία εὐθύνεται ὁ ἴδιος. Ἡ ἀλλοτρίωση, ἡ μοναξιά, ὁ φόβος, ἡ ἀγωνία διαφαίνονται σ' ὅλα τά τροπάρια τοῦ ὕμνου αὐτοῦ. Εἶναι οἱ τραγικές συνέπειες τῆς πτώσης, ἀποτελέσματα τῆς ἁμαρτίας. Ζητούμενο; Ὁ νέος Αδάμ, ὁ Χριστός, ὁ Ὁποῖος θά ὁδηγήσει τόν ἄνθρωπο ἔξω ἀπό τό στενό πλαίσιο τοῦ θανάτου καί θά τόν βοηθήσει νά εἰσορμήσει στήν ἀπεραντοσύνη τῆς συγγνώμης, τῆς μετανοίας, τῆς χαρᾶς, δηλ. τῆς ἐπανάκτησης τῆς χαμένης πατρίδας, τοῦ Παραδείσου.

Συγγραφέας τοῦ Μεγάλου Κανόνος εἶναι ὁ Ἅγιος Ἀνδρέας Κρήτης. Ὀνομάζεται ἔτσι τό κείμενο αὐτό τῆς ὑμνολογίας μας ἐξαιτίας τῆς μεγάλης του ἔκτασης, τῶν πολλῶν τροπαρίων τῶν ἐννέα ὠδῶν ἀπό τίς ὁποῖες καί ἀποτελεῖται. Ἀπό τήν πρώτη κιόλας ἀνάγνωση θά διαπιστώσει κανείς ὅτι εἶναι ἕνα κείμενο πυκνό σέ ἔννοιες, πλούσιο σέ συμβολισμούς καί μέ πάρα πολλές ἀναφορές σέ βιβλικά πρόσωπα καί γεγονότα. Ὁ Μέγας Κανών ἐπέχει θέση πνευματικοῦ ἐγερτηρίου, διότι προσπαθεῖ νά εὐαισθητοποιήσει τόν καλοπροαίρετο ἄνθρωπο ἔτσι ὥστε, ἀφοῦ συνειδητοποιήσει τήν ἁμαρτωλότητά του, νά φτάσει στήν πολυπόθητη μετάνοια.