Το "Μεφίστο" του Κλάους Μαν, δημοσιευμένο το 1936, εντάσσεται πλέον στα κλασικά έργα της γερμανικής λογοτεχνίας του Μεσοπολέμου. Εμπνευσμένο από τον γνωστό μύθο του Φάουστ, το "Μεφίστο" αποτελεί την προκλητική τοιχογραφία μιας έντονης και ταραχώδους εποχής, που οδήγησε τελικά στην επικράτηση του ναζισμού.
Ο Χέντρικ Χέφγκεν, ένας πολύ ταλαντούχος και φιλόδοξος ηθοποιός του θεάτρου στη Γερμανία της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, υπέρμαχος της ελευθερίας και των σοσιαλιστικών ιδεών, έχει έναν και μοναδικό στόχο: να διαπρέψει στα μεγάλα θέατρα της Γερμανίας, και ιδιαίτερα στη σκηνή του Βερολίνου. Η άνοδος, όμως, του Χίτλερ στην εξουσία και η συνακόλουθη ροή των γεγονότων θέτει σε δοκιμασία τα όρια και τις αντοχές του. Ο Χέφγκεν αρχίζει σταδιακά να απαρνείται τις ιδέες του και τα αγαπημένα του πρόσωπα και συνομολογεί με το Κακό. Η ματαιοδοξία του υπερισχύει των πάντων. Όμως, οι ηθικές συνέπειες της προδοσίας του τον κατατρύχουν, μετατρέποντας το όνειρο σε έναν φρικτό εφιάλτη.
Η σχέση τέχνης και πολιτικής, εξουσίας και ηθικής, οι κοινωνικές και ιστορικές προϋποθέσεις που έκαναν δυνατή την επικράτηση του ολοκληρωτισμού και το δριμύ "κατηγορώ" εναντίον του είναι μερικά από τα θέματα με τα οποία αναμετράται ο Κλάους Μαν στο Μεφίστο. Αρκετοί ήρωες του έργου παραπέμπουν σε υπαρκτά πρόσωπα, γεγονός που δημιούργησε πολλές αντιδράσεις και την περίφημη "Δίκη του Μεφίστο", τη γνωστότερη λογοτεχνική δίκη στη μεταπολεμική Γερμανία.
"Πιστεύω ειλικρινά ότι ο Κλάους Μαν ήταν από τους πιο ταλαντούχους συγγραφείς της γενιάς του, ίσως και ο καλύτερος απ' όλους..."
Τόμας Μαν
Ο Κλάους Μαν (1906-1949), πρωτότοκος γιος του Τόμας Μαν, του διασημότερου Γερμανού συγγραφέα της εποχής, και ανιψιός του Χάινριχ Μαν, γεννήθηκε το 1906 στο Μόναχο. Έγραψε τις πρώτες του νουβέλες σε ηλικία δεκαπέντε ετών, ενώ αρκετά χρόνια αργότερα δημιούργησε μαζί με την αδελφή του Έρικα, την αρραβωνιαστικιά του Πάμελα Βέντεκιντ και τον γαμπρό του Γκούσταφ Γκρύντγκενς, μια θεατρική ομάδα. Έζησε μια ζωή εξαιρετικά δύσκολη, σε μια ταραγμένη εποχή, αποδεχόμενος βήμα προς βήμα την ομοφυλοφιλία του, ενώ η Ευρώπη είχε μεταβληθεί σε πραγματική κόλαση. Το 1929 έκανε το γύρο του κόσμου μαζί με την αδελφή του Έρικα και περιέγραψε τις εντυπώσεις του στο βιβλίο "Ο κόσμος γύρω γύρω". Τον επόμενο χρόνο η Έρικα χώρισε με τον ηθοποιό Γκούσταφ Γκρύντγκενς, που η αμφιλεγόμενη σχέση του με τους Ναζί έδωσε την έμπνευση στον συγγραφέα για το γνωστότερο βιβλίο του, "Μεφίστο" (1936). Τον ίδιο χρόνο ο Κλάους Μαν επέλεξε τη φυγή από τη Γερμανία, ταξίδεψε στο Άμστερνταμ, τη Ζυρίχη, την Πράγα και το Παρίσι και αποφάσισε να εγκατασταθεί στην Αμερική. Σ' όλη τη διάρκεια της ναζιστικής περιόδου αποτέλεσε κεντρική φιγούρα του αγώνα κατά του Χίτλερ και του φασισμού. Ταυτόχρονα, οι σοσιαλιστικές του ιδέες, το πάθος του για τα ναρκωτικά και η ομοφυλοφιλία του, που δεν έκρυβε ή καταπίεζε, τον οδήγησαν συχνά σε κρίσεις μελαγχολίας και αδιέξοδα και σε σύγκρουση με το μεγαλοαστικό περιβάλλον στο οποίο ανατράφηκε. Αυτοκτόνησε στις Κάννες, στις 21 Μαΐου 1949, σε ηλικία μόλις σαράντα τριών ετών. Έγραψε τα μυθιστορήματα: "Ο ευλαβικός χορός", "Αλέξανδρος", "Παθητική συμφωνία", "Μεφίστο" και "Το ηφαίστειο"· τις νουβέλες: "Πριν από τη ζωή", "Παιδική νουβέλα", "Λούντβιχ"· τα αυτοβιογραφικά βιβλία: "Παιδί αυτής της εποχής", "Η κρίσιμη καμπή" και τα δοκίμια "Αντρέ Ζιντ", "Εξετάσεις", "Κείμενα για τη λογοτεχνία", "Σήμερα και αύριο", "Γραπτά γι' αυτή την εποχή". Επίσης εξέδωσε τα περιοδικά "Συλλογή" (1933-35) και "Decision" (1941-42).
