Οι δύο μελέτες του παρόντος, "Μοναχοί και Ιεραποστολή κατά τους 4ο και 9ο αιώνες" και "Κύριλλος και Μεθόδιος", φέρνουν στο προσκήνιο, μέσω δύο χαρακτηριστικών παραδειγμάτων, την αρχαία έντονη δραστηριότητα και πλούσια παράδοση της Ανατολικής Εκκλησίας στην ιεραποστολή. Πώς αλλιώς μπορεί να εξηγηθεί ο εκχριστιανισμός τόσων λαών του ευρύτερου περίγυρου της ανατολικής αυτοκρατορίας;
Κοινωνικοπολιτικές και γενικότερα δυσμενείς ιστορικές συνθήκες των τελευταίων αιώνων αλλοίωσαν δραστικά τις προτεραιότητες και το σκηνικό μέσα στο οποίο κλήθηκε να δράσει η Ορθόδοξη Ανατολή. Εντούτοις δεν σίγησαν ποτέ τη δραστηριότητά της στον τομέα της ιεραποστολής (το παράδειγμα των Βυζαντινών ακολούθησαν στη συνέχεια οι Ρώσοι).
Ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας (1992 εξ.) Αναστάσιος (Γιαννουλάτος) είναι Ομότιμος Καθηγητής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (1991 εξ.), Επίτιμο Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών (2005 εξ.) και Πρόεδρος του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών (2006 εξ.). Επίσης επίτιμος διδάκτωρ Θεολογίας η Φιλοσοφίας δεκαεπτά Πανεπιστημίων, Πανεπιστημιακών Σχολών η Τμημάτων (Ελλάδος, Η.Π.Α., Ρουμανίας, Κύπρου, Γεωργίας, Αλβανίας, Ιταλίας). Γεννήθηκε στον Πειραιά, 4 Νοεμβρίου 1929. Αριστούχος πτυχιούχος και διδάκτωρ της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Σπούδασε Θρησκειολογία, Ιεραποστολική και Εθνολογία στα Πανεπιστήμια Αμβούργου και Μαρβούργου της Γερμανίας ως μεταπτυχιακός υπότροφος του Ιδρύματος Alexander von Humboldt. Μελέτησε το Ισλάμ, τον Βουδδισμό, τον Ταοισμό, τον Κομφουκιανισμό και τα αφρικανικά θρησκεύματα, σε χώρες όπου ακμάζουν αυτές οι θρησκείες. Ομιλεί αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά· διαβάζει
