Η σταδιακή αλλά σταθερή ενσωμάτωση της ελληνικής κοινωνίας στον νέο διεθνή καταμερισμό της εργασίας με τους όρους και τις προϋποθέσεις της ΕΕ σηματοδοτεί, υπό μία έννοια, όχι το τέλος της εθνικής εξαίρεσης, αλλά την ανάδειξη εκείνων των προβλημάτων που προέρχονται ακριβώς από τις εθνικές ιδιομορφίες, στις επιβαλλόμενες ολοκληρωτικές και ισοπεδωτικές διαδικασίες που επιβάλλονται από τις οικονομικές, κοινωνικές και πολιτισμικές προσταγές του σύγχρονου παγκοσμιοποιημένου περιβάλλοντος.
Οι παρατηρούμενες αλλαγές στα οικονομικά, κοινωνικά και στα πολιτισμικά φαινόμενα -τα οποία γίνονται ορατά εμφανώς τουλάχιστον από τις αρχές της δεκαετίας του 1980, αλλά ανιχνεύονται αχνά από τη δεκαετία του 1960-, δείχνουν με σαφήνεια σημαντικές μετατοπίσεις αξιών και ιδεολογικών κωδίκων. Οι αλλαγές σχετίζονται άμεσα και ουσιαστικά με όλο το πλέγμα των μεταβολών που συνιστούν αυτό που ονομάστηκε "μετανεωτερική εποχή" και "μεταμοντέρνο πλαίσιο", του οποίου τις βασικές εκφάνσεις αναλύουμε στο πρώτο μέρος τούτης της εργασίας. Λίγο πολύ, αλλού περισσότερο και αλλού λιγότερο, όλες οι αλλαγές που αναφέρονται, και οι οποίες έχουν συντελεστεί στο αντίστοιχο πολιτιστικό πρότυπο της Δύσης, ανιχνεύονται και στο πολιτιστικό πρότυπο της ελληνικής κοινωνίας. Αξίζει να επαναλάβουμε, στο σημείο αυτό, ότι οι αλλαγές εμφανίζονται στο καθημερινό κοινωνικό ήθος ως ένα πλέγμα προτύπων, βασικές αρχές του οποίου είναι οι καταναλωτικές-ηδονιστικές στάσεις ζωής, η λατρεία του εφήμερου, η ενδυνάμωση του ατομικού, και η καταρράκωση κάθε εμπιστοσύνης στο "συλλογικό". Ως κυρίαρχη πολιτιστική αρχή στο επίπεδο της καθημερινότητας, και η οποία διαπερνά οριζοντίως και καθέτως την πραγματική ζωή των Ελλήνων, αναδεικνύεται η μεταμοντέρνα λογική της υπερκατανάλωσης, του σύγχρονου lifestyle, της αυτοπραγμάτωσης του εαυτού, του χρηματιστηριακού τρόπου αντιμετώπισης των κοινωνικών γεγονότων, λογική δηλαδή η οποία αντιμετωπίζει οτιδήποτε μεταμοντέρνο ως ευκαιρία απόδρασης από τα βάρη και τα πάθη του παρελθόντος, επιδιώκοντας να βιώσει μόνο το παρόν.
Ο Κώστας Ι. Μελάς είναι διδάκτορας (Ph.D) του τμήματος Αστικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Παντείου Πανεπιστημίου με ειδίκευση στα Διεθνή Νομισματικά. Τίτλος της Διδακτορικής Διατριβής: "Συναλλαγματικές Εξελίξεις στην Ελλάδα 1974-1985". Κάτοχος Μεταπτυχιακού Τίτλου (M.Sc.) του Ινστιτούτου Περιφερειακής Ανάπτυξης του ιδίου Πανεπιστημίου με ειδίκευση στο Διεθνές και Διαπεριφερειακό Εμπόριο. Τίτλος της Μεταπτυχιακής Διατριβής: "Θεωρίες Διεθνούς και Διαπεριφερειακού Εμπορίου". Πτυχιούχος της Σχολής Οικονομίας και Εμπορίου του Πανεπιστημίου Φλωρεντίας (Ιταλίας), με ειδίκευση στην Αγροτική Οικονομική Ανάπτυξη. Τίτλος Πτυχιακής Διατριβής: "Vicende e condizioni dell’ agricoltura greca". Διδάσκει στο Πανεπιστήμιο από το 1990. Έχει διδάξει στο Τμήμα Πολιτικών Σπουδών του Παντείου Πανεπιστημίου τα μαθήματα "Μακροοικονομία" και "Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις" (1990-1993). Επίσης έχει διδάξει στο Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Πειραιά τα μαθήματα "Νομισματική Θεωρία και Πολιτική", "Θεωρία Οικονομικής Πολιτικής", "Παγκοσμιοποίηση και Διεθνής Ανταγωνισμός" και "Ειδικά Θέματα Μακροοικονομίας" (1997-2009). Επίσης διδάσκει στο Μεταπτυχιακό του Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Παντείου Πανεπιστημίου τα μαθήματα "Παγκοσμιοποίηση της Οικονομίας" και "Διεθνής Χρηματοοικονομική" (2001-σήμερα). Εργάσθηκε ως Σύμβουλος Διοίκησης της Εμπορικής Τραπέζης. Την περίοδο 1996-2005 διετέλεσε Διευθυντής του Επιμορφωτικού Τραπεζικού Ινστιτούτου της ίδιας τράπεζας, διδάσκοντας παράλληλα τα μαθήματα: "Διεθνής Τραπεζική", "Τραπεζική Χρηματοοικονομική Διοικητική" και "Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις". Έχει διδάξει επίσης στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα του University at Urbana, Derivates και Bank Management. Είναι Πρόεδρος του Ομίλου Πολιτικού και Οικονομικού Προβληματισμού. Έχει δημοσιεύσει μεγάλο αριθμό ερευνητικών εργασιών και άρθρων σε επιστημονικά περιοδικά και σε πρακτικά συνεδρίων, ενώ έχει επιμεληθεί μεγάλο αριθμό βιβλίων.
