Το καμένο σπίτι


Συγγραφέας : Strindberg, August, 1849-1912
Εκδότης : Κάπα Εκδοτική
Έτος έκδοσης : 2023
ISBN : 978-960-628-256-0
Σελίδες : 112
Κατηγορίες : Σουηδικά θεατρικά έργα

8.48 € 7.63 €




Ο Ξένος, ο κεντρικός ήρωας του δράματος, επιστρέφει στην πατρίδα του ύστερα από τριάντα χρόνια απουσίας και βρίσκει το πατρικό του σπίτι κατεστραμμένο από τη φωτιά που ξέσπασε στη διάρκεια της νύχτας. Ήταν τυχαίο ή εμπρησμός; Το ερώτημα μένει να απαντηθεί. Στην κλειστή κοινωνία του «Βάλτου», όπως αποκαλείται η συνοικία όπου διαβιούν τα πρόσωπα του έργου, ξεδιπλώνεται μέσα από τις στάχτες ένα «υφαντό ψεμάτων, λαθών και παρεξηγήσεων». «Όταν όλα καίγονται, διαβάζεις στη στάχτη», θα πει χαρακτηριστικά ο Ξένος, αντικρίζοντας τα απομεινάρια του πατρογονικού σπιτιού.
Το Καμένο σπίτι, που γράφτηκε το 1907, ανήκει στην ενότητα «έργα δωματίου» που ο δραματουργός συνέθεσε ειδικά για το προσωπικό θέατρό του Intima Teatern στη Στοκχόλμη. Πολύ περισσότερο, όμως, ανήκει στα πρωτοποριακά έργα του παγκόσμιου θεάτρου.
Τα «έργα δωματίου» οφείλουν την έμπνευσή τους στο μικρό βερολινέζικο Kammerspiele του Max Reinhardt, που εγκαινιάστηκε το 1905. Τρία χρόνια αργότερα ο Στρίντμπεργκ, παρουσιάζοντας την ιδέα και τους στόχους του στα μέλη του Intima Teatern, δηλώνει: «Στο δράμα αναζητούμε το κορυφαίο, σημαίνον μοτίβο αλλά με περιορισμούς, γιατί το μοτίβο από μόνο του καθορίζει τη μορφή».
Το Καμένο σπίτι περιστρέφεται γύρω από τον χώρο ενός σπιτιού και είναι εμπνευσμένο από το σπίτι των παιδικών χρόνων του δημιουργού. Με δραματικούς μονολόγους ο δραματουργός υπενθυμίζει πως υπάρχει φως, αλλά μόνο με τη συνδρομή ανώτερων δυνάμεων θα αφυπνιστεί ο άνθρωπος και θα οδεύσει προς έναν δρόμο αυτογνωσίας.
H πρώτη παγκόσμια παράσταση δόθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 1907. Μεγάλη επιτυχία αποτέλεσε η ιστορική παράσταση του 1970 στο Βασιλικό Θέατρο της Σουηδίας, όπου τον ρόλο του Ξένου επωμίστηκε ο διεθνούς φήμης ηθοποιός Max von Sydow.
Το θεατρικό έργο παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα από την Κάπα Εκδοτική σε μετάφραση της Μαργαρίτας Μέλμπεργκ από τα σουηδικά. Ο τόμος εμπλουτίζεται από εκτενές επίμετρο ειδικά για την έκδοση από τη διδάκτορα θεατρολογίας Μαρία Σεχοπούλου και από ένα αναλυτικό χρονολόγιο της ζωής και του έργου του κορυφαίου Σουηδού δραματουργού.


(Στοκχόλμη, 1849-1912) Πολυγραφότατος Σουηδός συγγραφέας και δραματουργός, πατέρας -κατά τον Ο' Νήλ- του σύγχρονου θεάτρου. Δύσκολη παιδική ηλικία, παράφορη φύση και ασταθής, οργισμένος ατομικισμός, βίαιος ενίοτε μισογυνισμός και διαρκής αναζήτηση του απόλυτου χαρακτηρίζουν τον Στρίντμπεργκ αλλά και τα πρόσωπα των έργων του, κατά το μάλλον ή ήττον αυτοβιογραφικών ("Ο γιός της δούλας"). Η σκέψη του, επηρεασμένη από τον Kierkegaard, τον Nietzsche, τον Rousseau και τον Fourier, τον οδηγεί εκείθεν του ρομαντισμού, στον αθεϊσμό και τον μυστικισμό. Δεινός ερμηνευτής της συμπεριφοράς των ανθρώπων και των μυστηρίων του υποσυνείδητου, περνάει με θαυμαστή ευχέρεια από τον πιό σκληρό νατουραλισμό στόν πλέον αέρινο συμβολισμό. Καταγγέλλει τον θρίαμβο της βίας στις διαπροσωπικές σχέσεις και την αδυναμία επικοινωνίας του ενός με τον άλλο, όσο και του ενός με τους πολλούς, έχοντας ο ίδιος φτάσει στα πρόθυρα της τρέλας ύστερα από τις οδυνηρές αποτυχίες των τριών γάμων του. Ο αριθμός τρία σηματοδοτεί και το έργο του, που διαιρείται σε ισάριθμες περιόδους. Η νατουραλιστική περίοδος σημαδεύεται με επιρροές από τόν Valles και τον Zola και περιλαμβάνει έργα όπως: "Το κόκκινο δωμάτιο" (μυθιστόρημα που θα προκαλέσει κοινωνικό σκάνδαλο), τα τρία θεατρικά "Ο πατέρας" (πιθανώς, νατουραλιστική παραλλαγή του κλασικού μύθου του Αγαμέμνονα και της Κλυταιμνήστρας), "Δεσποινίς Τζούλια" και "Οι δανειστές", οι σουηδικές ιστορικές τραγωδίες "Ο κύρ Ούλοφ", "Γουσταύος Βάσα" και "Γουσταύος Αδόλφος" και, τέλος, το δράμα "Ο χορός του θανάτου". Ακολουθεί η περίοδος του μυστικισμού, ενός γαληνεμένου μυστικισμού, εμπνευσμένου από τον θεόσοφο Swedenborg ("Ονειρόδραμα"). Η τρίτη περίοδος φωτίζεται από ένα διαυγές ουμανιστικό φως χάρη στο Intima Teatern (1907), ένα μικρό θέατρο το οποίο ο ίδιος ο Στρίντμπεργκ δημιουργεί και διευθύνει για να παρουσιάσει εκεί την "Καταιγίδα", τον "Πελεκάνο", τη "Σονάτα των φαντασμάτων", έργα δωματίου διαποτισμένα με σκληρότητα και απόγνωση.






e-mail Facebook Twitter