Η συγκεκριμένη έκδοση αποτελεί συνέχεια της έκδοσης "Το μπλε άλογο. Θέματα ιστορίας και κριτικής της τέχνης" (Θεσσαλονίκη, 1994) και περιλαμβάνει άρθρα και μελέτες της τελευταίας δεκαετίας (1995-2005). Τα κείμενα αυτά δημοσιεύθηκαν σε καταλόγους εκθέσεων, επιστημονικά περιοδικά, εκδόσεις με διεθνή χαρακτήρα και απήχηση, αλλά και στον ημερήσιο Τύπο της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης (κυρίως στην εφημ. "Η Καθημερινή της Κυριακής"). Την τελευταία δεκαετία πολλές από τις προσπάθειές μου έχουν επικεντρωθεί στη δημιουργία του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, καθώς και την απόκτηση της Συλλογής Κωστάκη -που περιλαμβάνει έργα της Ρωσικής Πρωτοπορίας- με την οποία έχω συνδέσει μεγάλο μέρος της επιστημονικής και ερευνητικής μου δραστηριότητας. "Το κόκκινο τετράγωνο" είναι μια παραπομπή σ' έναν από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες του ευρωπαϊκού μοντερνισμού, τον Καζιμίρ Μαλέβιτς, καθώς και μια σημειολογική αναφορά στην πλούσια παρακαταθήκη της Συλλογής Κωστάκη που αποτελεί πλέον τμήμα της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας αλλά και των νέων ελλήνων ερευνητών.
[...] (από τον πρόλογο του βιβλίου)
Ο Μιλτιάδης Παπανικολάου σπούδασε Νεοελληνική Φιλολογία και Αρχαιολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ. Με υποτροφία του IΚΥ συνέχισε τις σπουδές του στην Ιστορία της Τέχνης στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου. Υπήρξε υπότροφος του Ιδρύματος Alexander von Humboldt και έχει ασχοληθεί με την ελληνική και ευρωπαϊκή τέχνη του 190υ και του 200ύ αιώνα. Οργάνωσε πολλές εκθέσεις. Είναι καθηγητής της Ιστορίας της Τέχνης στη Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ. και διευθυντής του Κ.Μ.Σ.Τ.
