Ένα φιλοσοφικό λεξικό δεν βοηθά μόνο στην κατανόηση φιλοσοφικών έργων, αλλά και στη διεύρυνση του διανοητικού ορίζοντα ή στην καλλιέργεια της κριτικής σκέψης. Η τελευταία είναι απαραίτητη ιδιαίτερα στην εποχή μας, η οποία ερωτοτροπεί με την "ανορθολογική" σκέψη, που η προβολή της από τα μέσα ενημέρωσης τείνει να δημιουργήσει μια μεσαιωνική ατμόσφαιρα.
Ένα φιλοσοφικό λεξικό ασχολείται με την ανάλυση των φιλοσοφικών εννοιών και όρων που έχουν διατυπώσει οι φιλόσοφοι όλων των εποχών, καθώς και με γενικές έννοιες από πολλές ειδικές επιστήμες. Όταν ένα φιλοσοφικό λεξικό απευθύνεται σε ένα ευρύτερο αναγνωστικό κοινό, είναι φυσικό να απλοποιεί τις θεωρίες. Η απλοποίηση αυτή όμως έχει τα όριά της, γιατί αλλιώς υπάρχει κίνδυνος να οδηγήσει στην παραποίηση των θεωριών ή στην κακοποίησή τους.
Το "Φιλοσοφικό Λεξικό" φιλοδοξεί να αποδείξει ότι δεν ισχύει η άποψη πως η φιλοσοφία είναι ξένη προς τη ζωή και τα προβλήματά της ή κάτι το στρυφνό και σχολαστικό. Άλλωστε, το να φιλοσοφεί κανείς δεν είναι προνόμιο μόνο των φιλοσόφων...
Ο Σωκράτης Γκίκας γεννήθηκε στο Κορωπί Αττικής το 1935. Σπούδασε φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη Βόννη. Το συγγραφικό του έργο (φιλοσοφικό, κοινωνιολογικό, αρχαιογνωστικό) ξεκινάει απ' το 1963 και έκτοτε συνεχίζεται διατηρώντας υψηλή ποιοτική στάθμη. Χαρακτηρίζεται από έντονο κριτικό προβληματισμό, θεματική ευρύτητα, νοηματική σαφήνεια και ακριβή διατύπωση λόγου.
