Κώστας Η. Μπίρης

Ο Κώστας Ηλία Μπίρης (1899 - 1980), αρχιτέκτων, πολεοδόμος και αθηναιογνώστης ανήκει στην χορεία των ηγετικών πνευματικών φυσιογνωμιών της Ελλάδος του εικοστού αιώνος. Γνωστός ως αυθεντία της ιστορίας και των πεπρωμένων της νεώτερης Αθήνας, το συγγραφικό του έργο, πολύτιμο και αναγνωρισμένο από όλους τους νεώτερους ερευνητές, παραμένει σχετικά άγνωστο σε ένα ευρύτερο κοινό με εγκύκλιο μόρφωση. Ακόμα λιγότερο γνωστή είναι η δημόσια ακαταπόνητη δράση του στην υπηρεσία του σχεδιασμού των Αθηνών και της προστασίας των ιστορικών μνημείων και του τοπίου της. Η ανά χείρας εργασία του ομότιμου καθηγητού της Αρχιτεκτονικής σχολής του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, αρχιτέκτονος Μάνου Μπίρη, αποτελεί την πρώτη απόπειρα συγγραφής μιας βιο-εργογραφίας του Κώστα Μπίρη, τριάντα πέντε χρόνια μετά τον θάνατό του, από έναν συνάδελφο ο οποίος παρακολούθησε από κοντά τα έργα και τις ημέρες του βιογραφούμενου και ο οποίος, βασιζόμενος στο ανέκδοτο αρχειακό υλικό των γραπτών καταλοίπων του, μας προσφέρει ένα αφήγημα ζωής αυστηρά τεκμηριωμένο αλλά και συναρπαστικό. Δεν μου εδόθη η χάρις να γνωρίσω τον Κώστα Μπίρη, όσον ήταν ακόμη κοντά μας. Το επιστημονικό του έργο, όμως, το αποτέλεσμα του μόχθου αλλά και του χαρίσματός του, μου είναι παρόν και οικείο, καθώς με συνόδευσε κατά την μακρόχρονη ερευνητική μου εργασία την σχετική με τον πολεοδομικό σχεδιασμό της Αθήνας. Μου έγινε έτσι ο Μπίρης οδηγός και "εν αποστάσει" πνευματικός πατέρας. Τολμώ, λοιπόν, να συντάξω αυτό το πρόθεμα.